KÖLELİK

Kölelik, bir insanın başka birinin malı ve mülkü olması anlamına gelir. Başka bir kişinin malı ve mülkü olan kişiye, köle/memlûk ve kul/abd; köle sahibine ise efendi/mevla denir. Bazı durumlarda uşak ve hizmetçi de köle anlamına gelir. Kadın kölelere cariye denir.
Çok eski tarihlerden beri savaşta esir düşenler, ağır suç işleyenler, borcunu ödeyemeyenler, korsanlar tarafından kaçırılanlar köle kabul edilir, köle pazarlarında satılırdı.
Kölelerin çocukları da köle olurdu. Ziraat ve ticaretle uğraşan bütün toplumlarda köleliğin çeşitli şekillerine rastlanmaktadır. Mezopotamya’da, eski Mısır’da Yunan’da, Roma’da, İslam öncesi İran, Orta Asya ve Anadolu’da yaşayan kavimlerde kölelik son derece doğal sosyal bir olgu olarak kabul edilir, bunun meşruiyeti bile tartışılmazdı.
Köleliğin insani ve ahlaki bir kurum olmadığı aydınlanma çağında ilk olarak seslendirilmeye başlanmıştır. İlk kanunlar İngiltere’de ve ABD’de 19. yüzyılın ilk çeyreğinde, 1807 yılında çıkarılmış, daha sonra diğer Avrupa devletleri onları izlemişti. Avrupa'da İngiltere'den sonra köleliği ilk kaldıran Osmanlı İmparatorluğu'dur. Osmanlı'da kölelik , Sultan Abdülmecid döneminde 1847 ’de bir fermanla yasaklanmıştır. Ancak, tarihte esirlerin ve kölelerin en mutlu olduğu ülke Osmanlı topraklarıydı. Çünkü Osmanlı topraklarında kölelere insan gibi davranılıyordu. Baron de Tott şöyle demiştir:
"İtiraf etmeliyiz ki , kölelerine ve cariyelerine kötü davranan Avrupalılardır. Bunun sebebi de, doğuluların köle satın almak için para biriktirmeleri , Avrupalıların ise para biriktirmek için köle satın almalarıdır."
1926’da Milletler Cemiyeti bütün dünyada köleliği yasaklamış, daha sonra Birleşmiş Milletler de bu hükmü teyid etmiştir.

Kölelik bilindiği kadarı ile eski Mısır, Bâbil, Merzopatamya, eski Yunanistan ve Roma medeniyetlerinden itibaren binlerce yıllık geçmişi olan eski inanç, felsefe ve uygarlıklarda kökleşmiş bir kurumdur. İslam'ın gelir gelmez yüzlerce yıllık geçmişi olan ve hemen bütün toplum ve geleneklerde kökleşmiş olan köleliği kaldırması neredeyse imkansızdı. Köleliğin hemen kaldırılmasıını pratikte imkansız ya da faydasız kılan başlıca sebepler şunlardı:

a) Kölelik, savaş esirlerinin toplu öldürülmelerini önlemesi bakımından yararlıydı.
b) Esirlerden köle olarak yararlanma beklentisi savaşlarda gereksiz kan dökülmesini önlüyordu.
c) Savaş sonunda karşı taraf müslüman esirleri kölelleştirdiğinden, İslamiyet'in köleliği tek yanlı olarak kaldırması düşünülemezdi.
d) Bu kurumun hemen kaldırılması köleler için de çok ciddi ekonomik ve sosyal buhranlar doğurması muhtemeldi.

Bütün bunlara rağmen Islam dini kölelerin durumlarını iyileştirme yönünde çok önemli yenilikler getirdi. Öncelikle İslam'ın getirdiği eşitlik ilkesine gör, hür köle ayırımı yapılmaksızın bütün insanlar bir erkek ve ile bir kadından yaratılmıştır.


"Ey insanlar! Doğrusu biz sizi bir erkekle bir dişiden yarattık....." (Hucurat, 13)

Resulullah (s.a.v) buyuruyor:

* Köleleriniz sizin kardeşlerinizdir. Onlara yediğiniden yedirin, giydiğinizden giydrin. ağır bir iş yüklemeyin; yüklerseniz onlara siz de yardım edin.
* Kölelerinize , kölem, câriyem demeyin; oğlum, kızım deyin.
* Sizden kimse "kölem!" "cariyem!" diye söylemesin. Hepiniz Allah'ın kölelerisiniz.
* Kim kölesini döverse onun cezası kölesini âzat etmekle yerine getirilir.

Resulullah (s.a.v) savaş durumu dışında hür bir insanı yakalayarak köleleştirmeyi yasaklamıştır. İslam dini, savaş veya doğum yoluyla süren köleliğin hafifiletilmesini ve zamanla ortadan kaldırılmasını sağlamaya yönelik olarak da tedbirler almış ve köle âzat etmeyi en değerli ibadetlerden sayılmıştır. Bazı suçların ve hatalı davranışların günahlarından temizlenmek için köle azat edilmesi şart koşulmuştur.
Kölelerin özgürlüğünü sağlamak üzere, devletin bütçeden bir pay ayırması öngörülmüş, savaş esirlerine -kamu yararını göz önünde bulundurarak- özgürlük verme hususunda devlet başkanına takdir yetkisi tanınmıştır.
Köleliğin devam ettiği dönemlerde müslümanlar, Kur'an ve Sünnet'teki öğretiye uygun olarak, çoğunlukla köle ve cariyelerime birer aile üyesi olarak bakmılar, ayrıca köle satın alıp âzat ederek Allah rıasını kazanmayı ahlaki bir şuur olarak sürekli canlı tutmuşlardır. İslam tarihinin hiçbir döneminde kölelik önemli bir kazanç ve üretim aracı olarak görülmemiştir. Buna karşılık Batı'a köle ticareti yapmak ve köleleri bir üretim aracı olarak kullanmak temel bir zihniyet ve uygulama olarak sürmüştür. Batı'da köleliğin fiilen ortadan kalkması, bazı insani yaklaşımların yanında, daha çok sanayinin gelişmesi ve insan gücünün artık hem pahalı hem de verimsiz hale gelmesiyle mümkün olmuştur. İslam köleliği tamamen kaldırmayı hedeflediği, bunun için gerekli tedbirleri aldığı ve kapıyı açık bıraktığı için dünya köleliği kaldırmaya karar verdiğinde müslümanlar buna kolaylıkla katılabilmişlerdir; dinleri bu konuda onlar için bir engel değil, teşvik unsuru olmuştur.

Logged

--------------------------------------------------------------------------------
Kendini kandırma kızım!
Ne sanıyosun sen hayatı pembe bi eLbise mi ?
Bıkmadın mı etrafa
Pembe gözLükLerLe bakmaktan
Ya da poLyannacıLık oynamaktan?
Geçmio işte acıLar
Kaç kez anLatıcam sana
Bu işLer internet bağLantına benzer
Bi koparsa kaLırsın ortada
Ne o küçük hanım niçin bu yaşLar?

AğLama PaLyaço Makyajın Akar !